Αύριο το κρίσιμο τετ α τετ Γεραπετρίτη και Χαφτάρ – Μπορεί να ανοίξει η «πόρτα» της Χάγης;

Αύριο Κυριακή 6 Ιουλίου αναμένεται να πραγματοποιηθεί η κρίσιμη συνάντηση του Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη με τον στρατάρχη Χαφτάρ στην Ανατολική Λιβύη υπό τη «σκιά» του σεναρίου επικύρωσης του τουρκολιβυκού μνηνομίου.

Παρά την ακυρότητά του πληροφορίες αναφέρουν ότι αναμένεται επικύρωσή του εντός των επόμενων εβδομάδων, αν και η Βουλή των αντιπροσώπων η οποία βρίσκεται υπό τον έλεγχο του στρατάρχη Χαφτάρ το είχε απορρίψει.

Η εξέλιξη δεν προκαλεί την ανησυχία της Αθήνας καθώς, όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές στη «Ν», «το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι εν τη γενέσει του άκυρο και δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα με τη βούλα και της ΕΕ».

Υπενθυμίζεται ότι ως προς το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» πριν λίγες ημέρες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο οι ηγέτες των 27 επιβεβαίωσαν ότι είναι άκυρο και ανυπόστατο, ότι παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συνάδει με το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να παραγάγει έννομες συνέπειες για τρίτα κράτη.

Η απόφαση των ευρωπαίων προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Τουρκίας μέσω των Υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας,«Ο χαρακτηρισμός του Μνημονίου Συνεννόησης μας ως ”παράνομου” ως αποτέλεσμα των μονομερών πολιτικών οδηγιών της Ελλάδας και της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης της Νότιας Κύπρου δεν είναι αποδεκτός από πλευράς μας. Το Μνημόνιο καθορίστηκε σύμφωνα με την μέση γραμμή μεταξύ των ηπειρωτικών εδαφών, την αρχή του μη αποκλεισμού και την αρχή της ισότητας», ανέφεραν.

Τα μηνύματα που θα στείλει η Αθήνα

Πάντως, πέρα από τις πάγιες θέσεις της Αθήνας η ελληνική αποστολή αλλά και ο Γιώργος Γεραπετρίτης θα μεταφέρουν ξεκάθαρα μηνύματα, πως η Ελλάδα τάσσεται υπέρ του διαλόγου.

«Ουδέποτε η Ελλάδα θα μπει σε μια λογική πλειοδοσίας και εξαγοράς» ξεκαθάρισε ο ΥΠΕΞ και υπογράμμισε πως «παραμένει αξιόπιστος εταίρος, υπερασπίζεται σθεναρά το διεθνές δίκαιο και επενδύει σε πολυδιάστατη διπλωματία από την Αφρική ως το Αιγαίο».

Μπορεί να ανοίξει η «πόρτα» της Χάγης;

Την ίδια στιγμή πολλά ερωτήματα εγείρονται γύρω από το σενάριο της επίλυσης θέματος στη Χάγη.

Να προσφύγουν δηλαδή η Ελλάδα με την Λιβύη (όπως έκανε η Λιβύη αντίστοιχα με την Τυνησία και με τη Μάλτα) στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και να καταστεί το τουρκολιβυκό παράνομο όχι μόνο πολιτικά αλλά και με νομική απόφαση.

Άλλωστε η Χάγη είναι ο μόνος δρόμος για την επίλυση της διαφοράς και τούτο διότι η Λιβύη σε αντίθεση με την Ελλάδα δεν έχει υπογράψει την ούτε κυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) του 1982 και έτσι δεν μπορούν να προσφύγουν στο Δικαστήριο του Αμβούργου το οποίο είναι αρμόδιο για την επίλυση διαφορών στη βάση του Δικαίου της Θάλασσας.

Ωστόσο όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές στη «Ν» «η Λιβύη δεν έχει επικυρώσει την UNCLOS de jure αλλά φαίνεται να αναγνωρίζει και να επικαλείται μεγάλο μέρος του εθιμικού δικαίου της θάλασσας που αποτυπώνεται στη Σύμβαση».

Κατά τις ίδιες πηγές για να προσφύγουν Ελλάδα και Λιβύη στη Χάγη θα πρέπει να υπογράψουν συνυποσχετικό και να θέσουν τους όρους παραπομπής.

Αναφορικά με τον παράγοντα Τουρκία δεν φαντάζει καθόλου εύκολο να επιτρέψει να επιλύσουν Ελλάδα – Λιβύη τις διαφορές τους ως προς την ΑΟΖ στη Χάγη γιατί έτσι ακυρώνεται το τουρκολιβυκό μνημόνιο de facto κάτι που θα αποτελέσει διπλωματική ήττα για την Άγκυρα.

Πίεση από το Κάϊρο

Τέλος, σύμφωνα με το Midle East Eye, φαίνεται πως και η Αίγυπτος ανησυχεί για την επικύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Σύμφωνα με δημοσίευμα, η Αίγυπτος φέρεται να ζήτησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες να ασκήσουν πίεση στον Χαλίφα Χάφταρ και τη Βουλή των Αντιπροσώπων στο Τομπρούκ, ώστε να μην επικυρώσουν τη συμφωνία.

Υπενθυμίζεται ότι ο Γιώργος Γεραπετρίτης την Τρίτη 15 Ιουλίου θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στην Τρίπολη, όπου θα έχει συναντήσεις με αξιωματούχους.