Ακίνητα με χαρακτήρα: Γιατί οι μονοκατοικίες διατηρούν διαχρονική αξία

Σε μια αγορά ακινήτων που αλλάζει ταχύτατα, με τις πολυκατοικίες να κυριαρχούν στον αστικό ιστό και την τάση της βραχυχρόνιας μίσθωσης να πιέζει τις τιμές, ένα είδος κατοικίας συνεχίζει να διατηρεί υψηλή ζήτηση και σταθερή αξία: η μονοκατοικία.

Όπως αποκαλύπτουν οι αριθμοί, τα συγκεκριμένα σπίτια απολαμβάνουν ιδιαίτερη ζήτηση και σπανίως επηρεάζονται από τις καταιγιστικές μεταβολές στις τιμές του αστικού real estate.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

1.   Υψηλότερη αξία γης και πλήρης κυριότητα

Η θεμελιώδης διαφορά μεταξύ μονοκατοικίας και διαμερίσματος είναι η γη, η οποία αποτελεί το πιο σταθερό περιουσιακό στοιχείο – ειδικά σε περιόδους πληθωριστικής πίεσης ή επενδυτικής αβεβαιότητας.

Οι μονοκατοικίες συνοδεύονται από πλήρη κυριότητα του οικοπέδου, κάτι που δεν ισχύει για διαμερίσματα εντός πολυκατοικιών, όπου η κυριότητα είναι κατ’ αναλογία. Το γεγονός αυτό κάνει τις πωλήσεις μονοκατοικιών ιδιαίτερα ελκυστικές για επενδυτές που αναζητούν ασφάλεια και μεγαλύτερο βαθμό ελέγχου, ακόμη και όταν η υπόλοιπη αγορά κινείται αβέβαια.

2.   Ευελιξία χρήσης και δυνατότητα επέκτασης

Ένα ακόμη βασικό πλεονέκτημα των μονοκατοικιών έναντι των διαμερισμάτων είναι ότι επιτρέπουν τροποποιήσεις, προσθήκες, ακόμα και αλλαγές χρήσης χωρίς την ανάγκη συλλογικής συναίνεσης, όπως συμβαίνει σε πολυκατοικίες.

Αυτό δίνει τη δυνατότητα σε ιδιοκτήτες να τις αξιοποιούν πιο δυναμικά: είτε ως κύρια κατοικία, είτε για βραχυχρόνια μίσθωση, είτε ως επένδυση με μέλλον ανακαίνισης.

Σύμφωνα με συγκριτικά στοιχεία από την ελληνική αγορά, τα καθαρά έσοδα από βραχυχρόνια μίσθωση τύπου Airbnb είναι κατά μέσο υψηλότερα σε σχέση με την παραδοσιακή μακροχρόνια μίσθωση. Φαίνεται, μάλιστα, πως η μονοκατοικία προσφέρει σαφές πλεονέκτημα: ιδιωτικότητα, εξωτερικοί χώροι και μεγαλύτερη χωρητικότητα την καθιστούν πιο ελκυστική για τουρίστες ή οικογένειες.

Έτσι, η επένδυση σε μονοκατοικία ενισχύεται όχι μόνο από τη διαχρονική αξία της γης, αλλά και από τη δυνατότητα αυξημένων αποδόσεων σε αγορές με έντονη τουριστική ζήτηση.

3.   Ανταπόκριση στις νέες συνθήκες μετά την πανδημία

Αν και, σύμφωνα με δεδομένα του 2019, το 46% του πληθυσμού της ΕΕ ζει σε διαμερίσματα και μόλις το ένα τρίτο (περίπου το 35%) σε μονοκατοικίες, η πανδημία – και, κατά συνέπεια, η τηλεργασία – επανακαθόρισε τις προτεραιότητες των αγοραστών.

Παρότι είναι ακόμη νωρίς για να αποτιμηθεί πλήρως η επίδραση αυτής της αλλαγής στην αγορά κατοικίας, οι περισσότερες διεθνείς και ευρωπαϊκές μελέτες συγκλίνουν στο εξής: ένα μοντέλο όπου οι εργαζόμενοι περνούν 1-2 ημέρες την εβδομάδα στο σπίτι είναι το πιθανότερο (μόνιμο) σενάριο.

Αυτό, με τη σειρά του, μεταφράζεται σε αυξανόμενη ζήτηση για μεγαλύτερα σπίτια, με ξεχωριστούς χώρους εργασίας και λιγότερο άγχος για την εγγύτητα στον τόπο εργασίας, αφού η ανάγκη για καθημερινές μετακινήσεις έχει πλέον περιοριστεί σε σύγκριση με την προ-πανδημίας περίοδο.

Οι μονοκατοικίες φαίνεται να πληρούν όλα αυτά τα δεδομένα: ο προσωπικός χώρος, η ιδιωτικότητα, η ύπαρξη αυλής ή κήπου και η απόσταση από τον αστικό συνωστισμό βρέθηκαν στην κορυφή των προτιμήσεων, ακόμη και σε νεότερους αγοραστές.

Πού βρισκόμαστε σήμερα;

Αν και η αγορά κινείται με έντονους ρυθμούς και η πίεση για περισσότερες κατοικίες στον αστικό ιστό παραμένει σταθερή, η μονοκατοικία εξακολουθεί να λειτουργεί ως σταθερό σημείο αναφοράς. Δεν πρόκειται απλώς για μια επιλογή στέγασης, αλλά για ένα ακίνητο με μακροπρόθεσμη προοπτική, είτε ως επένδυση είτε ως κύρια κατοικία.

Οι πρόσφατες ανακατατάξεις στην καθημερινότητα, η αναζήτηση ποιοτικότερου τρόπου ζωής και η επιστροφή στην έννοια της “κατοικίας με ταυτότητα” καθιστούν τις μονοκατοικίες όχι ένα απομεινάρι του παρελθόντος, αλλά μια απάντηση στο μέλλον του real estate.

Οι αριθμοί, οι τάσεις και οι ανάγκες των ίδιων των αγοραστών συγκλίνουν στο ίδιο συμπέρασμα: τα ακίνητα με χαρακτήρα δεν χάνουν ποτέ την αξία τους, απλώς περιμένουν τους κατάλληλους ανθρώπους να τα εκτιμήσουν.